OEE là gì? Ý nghĩa và công thức tính

Có rất nhiều chỉ số cần quan tâm trong hoạt động sản xuất của mỗi doanh nghiệp. OEE là một chỉ số quan trọng giúp doanh nghiệp theo dõi và nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị trong sản xuất.

Khái niệm OEE là gì?

OEE (Overall Equipment Effectiveness) là chỉ số hiệu quả tổng thể của thiết bị, được sử dụng để đánh giá mức độ sử dụng hiệu quả của máy móc và thiết bị trong quá trình sản xuất. OEE đo lường hiệu quả của thiết bị từ ba yếu tố chính: tính sẵn sàng, hiệu suất và chất lượng.

Chỉ số OEE giúp các doanh nghiệp sản xuất xác định được các vấn đề liên quan đến quy trình, từ đó cải tiến và tối ưu hóa năng suất. Mục tiêu là đạt được OEE ở mức 100%, điều này có nghĩa là thiết bị đang hoạt động ở mức tối ưu, không có sự gián đoạn, không có sản phẩm lỗi và không có sự lãng phí.

Ý nghĩa của OEE

OEE có ý nghĩa rất lớn trong việc tối ưu hóa quy trình sản xuất. Cụ thể:

• Đánh giá hiệu suất thiết bị: OEE giúp doanh nghiệp biết được thiết bị của mình đang hoạt động hiệu quả hay không.
• Tăng năng suất: Khi biết được những yếu tố làm giảm hiệu quả sản xuất, doanh nghiệp có thể tập trung vào việc cải thiện các vấn đề này, giúp nâng cao năng suất.
• Cải thiện chất lượng sản phẩm: OEE không chỉ đo lường thời gian hoạt động mà còn quan tâm đến chất lượng sản phẩm, giúp phát hiện và giảm thiểu lỗi sản phẩm.
• Quản lý bảo trì hiệu quả: OEE giúp xác định thời gian ngừng hoạt động do bảo trì hoặc sự cố, từ đó hỗ trợ việc lên kế hoạch bảo trì dựa trên dữ liệu thực tế.
• Tối ưu hóa chi phí: Bằng cách giảm thiểu lãng phí, tăng năng suất và nâng cao chất lượng sản phẩm, OEE giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất.

Công thức tính OEE

OEE được tính dựa trên ba yếu tố chính: Tính sẵn sàng (Availability), Hiệu suất (Performance) và Chất lượng (Quality). Công thức tính OEE như sau:

OEE = Tính sẵn sàng x Hiệu suất x Chất lượng

1. Tính sẵn sàng (Availability)

Tính sẵn sàng đo lường tỷ lệ thời gian thiết bị có sẵn để sản xuất, so với tổng thời gian có thể sản xuất.

Tính sẵn sàng = Thời gian chạy thực tế/Thời gian sản xuất tối đa

Thời gian chạy thực tế là thời gian máy hoạt động, còn thời gian sản xuất tối đa là thời gian mà thiết bị có thể hoạt động nếu không có sự cố.

2. Hiệu suất (Performance)

Hiệu suất đo lường tốc độ sản xuất thực tế so với tốc độ lý tưởng của thiết bị.

Hiệu suất = Sản lượng thực tế/Sản lượng lý tưởng

Sản lượng thực tế là số lượng sản phẩm sản xuất được trong một khoảng thời gian nhất định, còn sản lượng lý tưởng là số lượng sản phẩm có thể sản xuất được nếu máy móc hoạt động ở tốc độ tối đa mà không gặp phải sự cố.

3. Chất lượng (Quality)

Chất lượng đo lường tỷ lệ sản phẩm đạt yêu cầu chất lượng so với tổng số sản phẩm được sản xuất.

Chất lượng = Sản phẩm đạt chuẩn/Tổng sản phẩm

Sản phẩm đạt chuẩn là số sản phẩm không bị lỗi hoặc hư hỏng, còn tổng sản phẩm là tất cả sản phẩm đã được sản xuất trong một khoảng thời gian.

Ví dụ tính OEE

Giả sử một máy có tổng thời gian sản xuất là 8 giờ (480 phút), nhưng trong đó có 1 giờ bị mất do bảo trì, vậy thời gian chạy thực tế của máy là 7 giờ (420 phút). Máy này có khả năng sản xuất 100 sản phẩm mỗi giờ (tốc độ lý tưởng), nhưng thực tế máy chỉ sản xuất được 90 sản phẩm mỗi giờ. Trong đó, có 10 sản phẩm bị lỗi.

Áp dụng vào công thức OEE:

• Tính sẵn sàng = 420 phút / 480 phút = 0.875 (87.5%)
• Hiệu suất = (90 sản phẩm x 7 giờ) / (100 sản phẩm x 7 giờ) = 0.9 (90%)
• Chất lượng = (90 sản phẩm - 10 sản phẩm lỗi) / 90 sản phẩm = 0.889 (88.9%)

OEE = 0.875 x 0.9 x 0.889 = 0.698 hay 69.8%.

Như vậy, OEE của máy này là 69.8%, nghĩa là máy chỉ đạt được 69.8% hiệu quả tối ưu. Doanh nghiệp có thể sử dụng chỉ số này để tìm ra các điểm cần cải thiện.

Tính toán chính xác và cải thiện chỉ số OEE không chỉ giúp giảm thiểu thời gian chết, mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm và tối ưu hóa quy trình sản xuất, từ đó giúp doanh nghiệp tăng trưởng và giảm chi phí.

>>> Tham khảo: Phân hệ Phần mềm quản lý sản xuất trên giải pháp BRAVO 10 ERP